JPEG ဆုိတာ ဘာလဲ (၁)

JPEG ဆုိတာ ဘာလဲ

JPEG ဆုိတာ ဘာလဲ။

ကြန္ျပဴတာသုံးတဲ႔သူတုိင္း ရင္းႏွီးတဲ႔ နာမည္ေလးတစ္ခုပါပဲ။

JPEG ဆုိတာ ဓာတ္ပုံေပါ႔။ ဒီထက္ပုိေျပာရရင္ JPEG ဆုိတာ ဓာတ္ပုံေဖာမတ္(Format) တစ္ခုေပါ႔။ JPG လုိ႔လဲ လူအမ်ားက သိႀကပါတယ္။ ဓာတ္ပုံတစ္ပုံကုိ right click ေထာက္ျပီး properties ကုိ ႏွိပ္ႀကည္႔လုိက္မယ္ဆုိရင္ (JPEG image) .jpg ဆုိျပီး ေတြ႔ပါလိမ္႔မယ္။ ဓာတ္ပုံဖုိင္သိမ္းတဲ႔ေနရာမွာ သုံးတဲ႔ ေဖာမတ္တစ္မ်ိဳးပါပဲ။ တခ်ိဳ႕ပုံေတြမွာဆုိ .png သုိ႔မဟုတ္ .gif စသျဖင္႔ ေတြ႔ဖူးပါလိမ္႔မယ္။ အဲဒါေတြကေတာ႔ JPEG(.jpg) မဟုတ္တဲ႔ တျခားဓာတ္ပုံဖုိင္ေဖာမတ္ေတြေပါ႔။

ဓာတ္ပုံဖုိင္ေဖာမတ္တစ္ခုပဲ။ ဘာမ်ားထူးဆန္းလုိ႔လဲ။

ဟုတ္ကဲ႔။ သာမန္ပဲ ေတြးႀကည္႔မယ္ဆုိရင္ ဘာမွေတာ႔ မထူးဆန္းပါဘူး။ ဒါေပမယ္႔ ဒီဓာတ္ပုံဖုိင္ေဖာမတ္ကုိ ဘာေႀကာင္႔ဘယ္လုိသတ္မွတ္ရရွိခဲ႔သလဲဆုိတာကုိ ဆက္ေတြးမယ္ဆုိရင္ေတာ႔ စိတ္၀င္စားဖုိ႔ ေကာင္းသြားျပီေပါ႔။

ဓာတ္ပုံကုိ ဓာတ္ပုံလုိ႔ပဲ ဖုိင္ေဖာမတ္ေပးလုိ႔မရဘူးလား။ ဥပမာ (.image) ေပါ႔ဗ်ာ။ ဟုတ္ကဲ႔။ မရလုိ႔ပဲ ဒီလုိမ်ိဳး ဖုိင္ေဖာမတ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေပၚလာရတာေပါ႔။

ဘာေႀကာင္႔ မရတာလဲ။

ေဖာမတ္(format)ဆုိတာကုိ ျမန္မာလုိ အဓိပၸါယ္ျပန္ႀကည္႔မယ္ဆုိရင္ ပုံစံအခ်ိဳးအစားပါတဲ႔။ ေဖာမတ္အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားရျခင္းဟာ သူတုိ႔မွာ ပါ၀င္တဲ႔ အရာေတြရဲ႕ အခ်ိဳးအစားတစ္ခုနဲ႔တစ္ခု မတူလုိ႔ပါပဲ။

ဒါျဖင္႔ ဓာတ္ပုံတစ္ပုံမွာ ဘာေတြပါ၀င္သလဲ။

ပုံေတြေပါ႔။ ဟုတ္ပါတယ္။ ပုံေတြ ပါပါတယ္။ လူပုံ၊ ေခြးပုံ၊ တိမ္ပုံ၊ သဘာ၀ရႈခင္းပုံ စသျဖင္႔ေပါ႔ေလ။ ဒီထက္ အႏုစိတ္ႀကည္႔လုိက္မယ္ဆုိရင္ေတာ႔ ပုံေတြကုိ အေရာင္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေႀကာင္႔ ဓာတ္ပုံမွာ အေရာင္ေတြပါ ပါတယ္။

ဒါေႀကာင္႔ ဖုိင္ေဖာမတ္မတူျခင္းသည္ ဓာတ္ပုံမ်ားမွာ ပါ၀င္ေသာ အေရာင္မ်ားရဲ႕ အခ်ိဳးအစားမ်ား မတူညီလုိ႔ျဖစ္တယ္ဆုိတာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အႀကမ္းဖ်င္းသိႏုိင္ျပီေပါ႔။

ေကာင္းျပီ။ ဒါျဖင္႔ JPEGဆုိတဲ႔ ဓာတ္ပုံအမ်ိဳးအစားကုိ ဘယ္လုိမ်ား ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ထားပါသလဲ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ေလ႔လာႀကည္႔လုိက္ႀကရေအာင္လား။

သမုိင္းေႀကာင္း

ကဲ… ကြ်န္ေတာ္သိတာေလးေတြ စျပီးမတင္ျပခင္ စကားပလႅင္ခံခ်င္တာက ကြ်န္ေတာ္ဟာ ဓာတ္ပုံဆရာတစ္ေယာက္မဟုတ္လုိ Photoshop လုိ ေဆာ႔ဖ္၀ဲလ္ေတြလဲ မတတ္ပါဘူး။ ဒီအပုိင္းမွာ ကြ်မ္းက်င္သူတစ္ေယာက္မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ္႔ ဘာေႀကာင္႔ ခုလုိတင္ျပေဆြးေႏြးျဖစ္သလဲ ဆုိေတာ႔ ဒီJPEGအေႀကာင္း ေက်ာင္းမွာ ေခါင္းစဥ္ငယ္ေလးတစ္ခုအေနနဲ႔ သင္ရလုိ႔ပါ။ sensorဆုိတဲ႔ အာရုံခံကိရိယာအေႀကာင္းဘာသာရပ္မွာ ကင္မရာေတြဟာ ပုံရိပ္ေတြကုိ ဘယ္လုိရရွိသလဲ။ ျပီးေတာ႔ ဘယ္လုိ သိမ္းဆည္းရယူသလဲဆုိတာကုိ သင္ႀကားရင္း ဒီေခါင္းစဥ္ေလးကုိ သိရွိခဲ႔ရာက အနည္းအက်ဥ္းေလ႔လာမိရင္း ေျပာျပခ်င္စိတ္ေပါက္လာလုိ႔ တင္ျပတဲ႔သေဘာပါပဲ။ ျပည္႔စုံခ်င္မွ ျပည္႔စုံပါလိမ္႔မယ္။ သုိ႔ေသာ္ သိသေလာက္ေလး ေျပာသြားပါမယ္။

JPEGဆုိတာ Joint Photographic Experts Group ဆုိတဲ႔ နာမည္ကုိ အစဆုံး စာလုံးေတြယူျပီး အတုိေကာက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတဲ႔ နာမည္ပါ။ အဲဒီအဖြဲ႔ဟာ ISO (International Standards Organization) မွ ဓာတ္ပုံမ်ားရဲ႕ standardကုိ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာအေနနဲ႔ တညီတညြတ္တည္း သတ္မွတ္ႏုိင္ဖုိ႔ ဖြဲ႔စည္းခဲ႔တဲ႔ ေကာ္မတီတစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ႔ ပစၥည္းတစ္ခုရဲ႕ standard ဆုိတာ ရွိသင္႔တဲ႔၊ ရွိကုိရွိရမယ္႔ အရာတစ္ခု။ ဒါေႀကာင္႔ ပညာရွင္ေတြစုစည္းျပီး ႀကိဳးစားအေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ႔ႀကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ႔ ခုထိ standard သတ္မွတ္ျခင္းအပုိင္းမွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈအားနည္းေနေသးတယ္ေနာ္။ ဥပမာ အေလးခ်ိန္မွာေတာင္ တခ်ိဳ႕က ပိႆာခ်ိန္သုံးတယ္၊ တခ်ိဳ႕က တင္း၊ ေတာင္း စသျဖင္႔ သုံးတယ္၊ တေနရာက ကီလုိဂရမ္သုံးတယ္၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားေနတုန္းပါပဲ။ ေတာင္ငူေခတ္၊ ဘုရင္႔ေနာင္မင္းတရားႀကီးလက္ထက္တုန္းကေတာင္ တစ္ႏုိင္ငံလုံး အေလးခ်ိန္ကုိ တစ္ေျပးညီတည္းျဖစ္ေအာင္ standard သတ္မွတ္ေပးခဲ႔ႏုိင္ပါေသးတယ္။ တကယ္ေတာ္တဲ႔ ဘုရင္ပဲေနာ္။ standardအေႀကာင္း ဒီေခတ္က လူေတြထက္ေတာင္ နားလည္ေသးတယ္။။ ကဲ ဒါေတြ ထားပါေတာ႔။ JPEGအေႀကာင္း ဆက္ရေအာင္။

ဘာေႀကာင္႔ ဓာတ္ပုံstandardသတ္မွတ္ဖုိ႔ လုိသလဲဆုိေတာ႔ တစ္ႏုိင္ငံနဲ႔တစ္ႏုိင္ငံ၊ တစ္ဖြဲ႔နဲ႔တစ္ဖြဲ႔၊ စနစ္တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ခ်ိတ္ဆက္ျပီး အသုံးျပဳႏုိင္ေတာ႔ အခ်ိန္ကုန္၊ လူပန္း သက္သာရာရတာေပါ႔ဗ်ာ။

ေနာက္တစ္ခ်က္က ဖုိင္သိမ္းဆည္းျခင္းအပုိင္းပါ။ ဓာတ္ပုံတစ္ပုံကုိ မူရင္းနီးပါး qualityေကာင္းေကာင္းလုိခ်င္တယ္ဆုိရင္ အေရာင္(ကာလာ)ပုိင္းမွာ ႀကီးႀကီးမားမား ရင္းႏွီးဖုိ႔ လုိပါတယ္။ သဘာ၀ကာလာဖြဲ႔စည္းပုံဟာ အင္မတန္ျမင္႔လြန္းအားႀကီးပါတယ္။ ဒါကုိ digitalပစၥည္းမ်ားနဲ႔ ဖမ္းယူတဲ႔အခါ ျမင္႔မားလြန္းတဲ႔ ကြာလတီကုိ အမီလုိက္ဖုိ႔ခက္ပါတယ္။ အနီးကပ္ဆုံးအမီလုိက္တဲ႔အခါမွာလဲ ကာလာအခ်ိဳးအစားေတြဟာ ျမင္႔တက္သြားပါတယ္။ ဒါေႀကာင္႔ အင္မတန္ႀကည္လင္ျပတ္သားျပီး ႀကည္႔လုိ႔ေကာင္းတဲ႔ ဓာတ္ပုံဖုိင္ေတြကုိ properties စစ္ႀကည္႔လုိက္ရင္ mega bytes ေတြ အေတာ္မ်ားတာေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။

ဒီေတာ႔ ပညာရွင္ေတြဟာ qualityလဲ ေကာင္းရမယ္၊ ဖုိင္ဆုိဒ္လဲ ေလွ်ာ႔ခ်ႏုိင္ရမယ္ဆုိတဲ႔ နည္းလမ္းမ်ား ရွာရင္း ဓာတ္ပုံေဖာမတ္ေတြ ထြက္ေပၚလာျပီး JPEGေဖာမတ္လဲ ပါ၀င္လာခဲ႔ရတာပဲျဖစ္ပါတယ္။

JPEG ဟာ ဓာတ္ပုံေဖာမတ္ေတြအထဲမွာ qualityလဲ ေကာင္းသလုိ ဖုိင္ဆုိဒ္လဲ ေတာ္ေတာ္ေလး ေလွ်ာ႔ေပးႏုိင္လုိ႔ အသုံးမ်ား၊ အႀကိဳက္ေတြ႔ႀကတဲ႔ ဓာတ္ပုံ ေဖာမတ္တစ္ခုအျဖစ္ ထင္ေပၚပါတယ္။

JPEG ရဲ႕ algorithm နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ပုံ အဆင္႔ဆင္႔

Algorithmဆုိတာ ျမန္မာလုိ အလြယ္ေျပာရရင္ေတာ႔ စနစ္က်ေသာ လုပ္ငန္းစဥ္လုိ႔ ေျပာႏုိင္မယ္ထင္ပါတယ္။ အလုပ္တစ္ခုကုိ စနစ္တက်ေလး သတ္သတ္မွတ္မွတ္လုပ္တဲ႔အခါ အခ်ိန္၊ ပစၥည္း စတဲ႔ ေလလြင္႔မႈေတြ နည္းေစေအာင္ လုပ္ငန္းစဥ္သတ္မွတ္တဲ႔ သေဘာပါပဲ။

ဓာတ္ပုံေတြကုိ လုိခ်င္တဲ႔ ဖုိင္ေဖာမတ္ရေအာင္ လုပ္ရတဲ႔ လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ မ်ားေသာအားျဖင္႔ compression လုပ္တယ္လုိ႔ ေျပာႀကပါတယ္။ ဖိသိပ္ခ်ဳံ႕ျခင္းပဲ ဆုိပါေတာ႔။ ဖုိင္ခ်ဳံ႕ျခင္းလုိ႔ပဲ ဆုိႀကပါစုိ႔။

ဒီလုိ ဖုိင္ခ်ဳံ႕(compression)လုပ္တဲ႔ေနရာမွာ algorithm ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။

(က) lossless compression နဲ႔

(ခ) lossy compression တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

Lossless ဆုိတာက လုိခ်င္တဲ႔ဖုိင္ေဖာမတ္ရေအာင္ လုပ္တဲ႔အခါမွာ bit (digital နည္းပညာပုိင္းအရာ ပမာဏကုိ သတ္မွတ္ေသာ Unit တစ္မ်ိဳး) ကုိ ေလွ်ာ႔ခ်ေပမယ္႔ information(ပုံတြင္ပါ၀င္ေသာ အေရာင္မ်ားအေသးစိတ္)ကုိ မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ လုပ္တဲ႔နည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ သူက ဖုိင္ပမာဏကုိ နည္းနည္းပဲ ေလွ်ာ႔ခ်ႏုိင္ပါတယ္။

Lossy ဆုိတာကေတာ႔ bitကုိလဲ ေလွ်ာ႔တယ္။ Information ကုိလဲ ေလွ်ာ႔ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ မလုိအပ္တဲ႔ အရာေတြကုိပဲ ေလွ်ာ႔ခ်သြားတာျဖစ္ပါတယ္။ (လူ႔မ်က္လုံးဟာ တခ်ိဳ႕အရာေတြကုိ အာရုံစူးစုိက္မွ ျမင္ရတာမ်ိဳးလုိ အားနည္းခ်က္ေတြရွိပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြကုိ နင္းျပီး မလုိအပ္တာေတြ ေလွ်ာ႔ခ်သြားတာျဖစ္ပါတယ္။) ဒါေႀကာင္႔ qualityလဲ ေကာင္းသလုိ ဖုိင္ဆုိဒ္ကုိလဲ ေတာ္ေတာ္ေလးေလွ်ာ႔ခ်ႏုိင္ပါတယ္။

JPEGဖုိင္ေဖာမတ္ကုိ lossless compression နဲ႔ ျဖစ္ေစ၊ lossy compression နဲ႔ ျဖစ္ေစ ရယူႏုိင္ေပမယ္႔ မ်ားေသာအားျဖင္႔ lossy compression အျဖစ္ပဲ အသုံးျပဳႀကတာေႀကာင္႔ ေနာက္ပုိင္းမွာ JPEGဟာ lossy compression တစ္ခုအေနနဲ႔ပဲ လူသိမ်ားပါေတာ႔တယ္။

ဆက္ရန္....