ျမန္မာ႔ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ - ေရွးေဟာင္းေငြထည္လက္ရာျပသာဒ္ဗိမာန္ပုံစံငယ္ (ႏုိင္ငံျခားေရာက္ေနတဲ႔ ျမန္မာတုိ႔ရဲ႔ အေမြ)

ျမန္မာ႔ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ - ေရွးေဟာင္းေငြထည္လက္ရာျပသာဒ္ဗိမာန္ပုံစံငယ္

ခုႏွစ္-၁၉၁၄ခုႏွစ္မတုိင္မီ

အျမင္႔-၈၄စင္တီမီတာ၊ အေျခ၏အခ်င္း-၅၁စင္တီမီတာ

ေငြထည္နဲ႔ အႏုလက္ရာေျမာက္စြာ ထြင္းထုပုံေဖာ္ထားတဲ႔ ထုထည္ခပ္ႀကီးႀကီးျပသာဒ္ဗိမာန္ပုံစံငယ္တစ္ခုျဖစ္ျပီး မႏၱေလးနန္းတြင္းက ျပသာဒ္ဗိမာန္တစ္ခုခုကုိ ပုံစံယူျပီး လုပ္ထားတာျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

အျမင္႔ဟာ ၈၄စင္တင္မီတာ (သုိ႔မဟုတ္) ၃၃လက္မရွိျပီး ဒီပစၥည္းဟာ ယေန႔အခ်ိန္မွာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရွားရွားပါးပါး ေတြ႔ျမင္ႏုိင္ေနေသးတဲ႔ ကုိလုိနီေခတ္မွ ထုထည္ႀကီးႀကီးမားမား  ျမန္မာ႔လက္ရာေငြထည္ပစၥည္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေငြထည္လက္ရာဟာ ဘုံေဘးဘားမားကုမၸဏီက ကုမၸဏီမွ အနားယူသြားတဲ႔ စီနီယာမန္ေနဂ်ာတစ္ေယာက္ကုိ ၁၉၁၄ခုႏွစ္မွာ လက္ေဆာင္အျဖစ္ေပးအပ္ခဲ႔တာပါ။

ဒီေငြထည္ပစၥည္းမွာ အခုလုိ စာတန္း ထြင္းထားတာ ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။

'Presented to Berkeley John Bync Stephens Esquire by the Employees of the Bombay

Burmah Trading Corporation Limited, Rangoon on his Retirement December 1914.'

 

ဒီေငြထည္ပစၥည္းဟာ တင္႔တယ္ေျပျပစ္လွတဲ႔ ေအာက္ခံေျခေထာက္ရွစ္ခုပါ အ႒ဂံပုံ ေအာက္ေျခေပၚမွာ ရပ္ခံတည္ရွိပါတယ္။

အ႒ဂံေအာက္ခံရဲ႔ စာေရးထားတဲ႔ ဘက္တစ္ဘက္မွာသာ မွန္ကူကြက္ပုံစံ ပုံေဖာ္ထားျပီး က်န္တဲ႔ ဘက္ခုနစ္ဘက္မွာေတာ႔ ျဗိတိသွ်လက္ေအာက္ခံ ျမန္မာကုိလိုနီမွာ ဘုံေဘးဘားမားကုမၸဏီရဲ႔ သစ္ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ေနပုံမ်ားကုိ ပုံေဖာ္ထြင္းထုထားတာ ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။

ဆင္ေတြကုိ အသုံးခ်ျပီး သစ္ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ေနပုံ၊ ရန္ကုန္ရုံးခ်ဳပ္မွာ သစ္အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ေနပုံ စတာေတြကုိ ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။

အ႒ဂံေအာက္ခံရဲ႔ အေပၚကုိ တက္ျပီး ႀကည္႔လုိက္ရင္ေတာ႔ ေက်ာက္ထူတဲ႔ ေျမသားပုံစံေပၚမွာ ထုိးထြက္ေနတဲ႔ ကင္းစခန္း (သုိ႔မဟုတ္) ကင္းေစာင္႔ေမွ်ာ္စင္ကဲ႔သုိ႔ေသာ ေလထဲမွာ တလူလူလြင္႔ေနတဲ႔ အလံငယ္၊ အလံတုိင္ေလးမ်ားနဲ႔တကြ စုလစ္မြမ္းခြ်န္ပါ ျပသာဒ္ငယ္ ေလးခုကုိ အရပ္မ်က္ႏွာတစ္ခုစီ (အရပ္ေလးမ်က္ႏွာ)မွာ စီရီထြင္းထုထားတာ ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။

 

ျပသာဒ္ငယ္ႏွစ္ခုစီႀကားမွာ ေလးမ်က္ႏွာျပသာဒ္ဗိမာန္ပထမအဆင္႔ကုိ တက္သြားတဲ႔ နဂါးလက္ရန္းမ်ား ကုိယ္စီနဲ႔ ေလွကားေစာင္းတန္း တစ္ခုစီေတြ႔ရမွာျဖစ္ျပီး ေလွကားေစာင္းတန္းေလးခုရွိပါတယ္။

ျပသာဒ္ဗိမာန္ရဲ႔ ေအာက္ေျခမွာေတာ႔ ျမန္မာမႈ၊ ျမန္မာဟန္ ပန္းခက္ပန္းႏြယ္ ကႏုတ္လက္ရာေတြကုိ လက္ရာေျမာက္စြာ ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျပသာဒ္ဗိမာန္ရဲ႔ ပထမဆင္႔မွာ အေသးစိတ္ျခယ္မႈန္းထုဆစ္ထားတဲ႔ လက္ရန္းအကာအရံေတြနဲ႔ တုိင္ေတြကုိ ေတြ႔ရမွာပါ။

ေလးမ်က္ႏွာရွိတဲ႔ ျပသာဒ္ဗိမာန္ရဲ႔ ေအာက္ေျခအဆင္႔ လက္ရန္းကာအတြင္း ေထာင္႔တစ္ေထာင္႔စီမွာေတာ႔ စာအုပ္တစ္အုပ္၊ ကညစ္တစ္ေခ်ာင္းစီ ကုိင္ထားတဲ႔ နတ္၀တ္နတ္စား အျပည္႔အစုံနဲ႔ နတ္မင္းႀကီးတစ္ပါးစီ (အားလုံးေပါင္း နတ္မင္းႀကီးေလးပါး) ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။

ေလာကရဲ႔ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာကို ေစာင္႔ေရွာက္တဲ႔ စတုေလာကပါလနတ္မင္းႀကီးေလးပါးကုိ ကုိယ္စားျပဳပါတယ္။

နတ္မင္းႀကီးေလးပါးဟာ ေလာကႀကီးမွာ ေနထုိင္ႀကတဲ႔ သတၱ၀ါမ်ားရဲ႔ ကုသုိလ္မႈ၊ အကုသုိလ္မႈေတြကုိ မွတ္တမ္းတင္ေနႀကဟန္ ထြင္းထုထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျပသာဒ္ဗိမာန္ဟာ ဘက္ေလးဘက္ရွိတဲ႔ ျပသာဒ္ဗိမာန္မုိ႔ တစ္ဘက္စီမွာ တံခါးတုိင္တစ္တုိင္စီပါတဲ႔ တံခါးႏွစ္ခ်ပ္ကုိ ဖြင္႔ထားျပီး တံခါးခ်ပ္ရွစ္ခ်ပ္၊ ဖြင္႔ထားတဲ႔တံခါးေပါက္ေလးေပါက္ ရွိပါတယ္။

ဖြင္႔ထားတဲ႔ အဲဒီ မ်က္ႏွာစာ ျမင္းမုိရ္ပိတ္ေတြကေန ျပသာဒ္ဗိမာန္ရဲ႔ အထဲကုိ လွမ္းျမင္ႏုိင္ပါတယ္။

ျပသာဒ္ဗိမာန္ရဲ႔ ဒုတိယအဆင္႔ (အထက္အဆင္႔) မွာလဲ ဖြင္႔ထားတဲ႔ တံခါးနဲ႔ မ်က္ႏွာစာျမင္းမုိရ္ပိတ္မ်ားကုိ ေတြ႔ရမွာျဖစ္ျပီး ဒုတိယဆင္႔ဟာ ျပသာဒ္ဗိမာန္တစ္ခုလုံးရဲ႔ အမုိးထုပိကာကုိ ပင္႔တင္ထမ္းမ ထားပါတယ္။

ျပသာဒ္ဗိမာန္တစ္ခုလုံးရဲ႔ အေပၚမွာေတာ႔ ေကာင္းကင္ေပၚ ႀကြားႀကြား၀င္႔၀င္႔ စြင္႔တက္ေနတဲ႔ လက္ရာေျမာက္လွတဲ႔ အဆင္႔ငါးဆင္႔ ထုပိကာရွိပါတယ္။

အဆင္႔တုိင္းမွာ ပန္းခက္ပန္းႏြယ္ကႏုတ္ေတြ၊ လက္ရာေျမာက္ စုလစ္မြမ္းခြ်န္ေတြနဲ႔ ျပည္႔လုိ႔ ေနပါတယ္။

ထုပိကာရဲ႔အေပၚဆုံးမွာေတာ႔ ေလထဲမွာ တလူလူ လြင္႔ေနဟန္ ေငြအလံငယ္ကုိ ေတြ႔ရမွာပါ။

 

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အခုလုိမ်ိဳး အေသးစိတ္ အႏုလက္ရာေျမာက္လွတဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ပစၥည္းေတြကုိ ေငြပန္းတိမ္လက္မႈလုပ္ငန္းေတြက ထုတ္လုပ္ပါတယ္။

ဒီ ေငြထည္လက္ရာေလးဟာ အရမ္းကုိ ျပီးျပည္႔စုံတဲ႔ အေနအထားမွာပါ။ ပ်က္ဆီးျခင္း၊ ထိခုိက္မိျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္း အလွ်င္းမရွိတဲ႔ ေရွးေဟာင္းလက္ရာေလးပါ။

(အခု ဒီလက္ရာေျမာက္လွတဲ႔ ျမန္မာ႔ေရွးေဟာင္း အႏုလက္ရာ ေငြထည္ပစၥည္းဟာ 1 New Burlington Street

London,  W1S 2JD, United Kingdom (between Savile Row & Regent Street, central London)မွာ အေျခစုိက္တဲ႔ Michael Backman Ltd ရဲ႔ လက္၀ယ္မွာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီကုမၸဏီဟာ အစၥလာမ္၊ အိႏၵိယ၊ တရုတ္၊ အေရွ႔ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ား အစရွိတဲ႔ ႏုိင္ငံေတြက ေရွးေဟာင္းအႏုပညာလက္ရာေတြကုိ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္ေနတဲ႔ ကုမၸဏီတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အခု ဒီပစၥည္းကုိလဲ ေရာင္းခ်ဖုိ႔ ျပသထားတဲ႔ ၎ကုမၸဏီရဲ႔ ေႀကာ္ျငာစာမ်က္ႏွာ တစ္ခုကေန သင္႔ေလ်ာ္သလုိ ဘာသာျပန္ထားတာပါ။ ေဟာဒီ မူရင္းpageျဖစ္တဲ႔ http://www.michaelbackmanltd.com/1691.html မွာ သြားေရာက္ ေလ႔လာဖတ္ရႈႏုိင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ျမန္မာသူေဌးႀကီးတစ္ဦးဦးကမ်ား ၀ယ္ယူျပီး ျမန္မာ႔ေရွးေဟာင္းအႏုပညာလက္ရာကုိ မိခင္ျမန္မာႏုိင္ငံဆီ ျပန္သယ္လာႏုိင္ခဲ႔မယ္ဆုိရင္ေတာ႔ အတုိင္းထက္အလြန္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ျဖစ္မိမွာပါပဲ။ ဘာသာျပန္အမွားမ်ား၊ စာလုံးေပါင္းနဲ႔ အသုံးအႏႈန္းအမွားမ်ားပါလာပါက ခြင္႔လႊတ္ေပးျပီး အမွားမ်ားကုိ ေထာက္ျပေစလုိပါတယ္။ အခုလုိေလး ဘာသာျပန္တင္ျပႏုိင္ဖုိ႔ လုပ္ျဖစ္ေအာင္ လမ္းညႊန္တစ္ခုသဖြယ္ ျဖစ္ခဲ႔တဲ႔ ကြ်န္ေတာ္႔ကုိ သိမွာမဟုတ္တဲ႔ mandalay gazette မွ ကုိုknowledge seeker(ရဲ႔ ပုိ႔စ္) ကုိလည္း အထူးပဲ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။)