ပါ၀ါအေႀကာင္း စ ေျပာမယ္ဆုိရင္ ပါ၀ါ(power) ဆုိတာ ဘာလဲ ေျပာရမယ္ထင္ပါတယ္။
ပါ၀ါဆုိတာ ျမန္မာလုိ စြမ္းအား၊ အင္အားလုိ႔လဲ ဘာသာျပန္လုိ႔ ရမယ္ထင္တယ္။ ေနာက္ျပီး ႀသဇာ၊ အာဏာ၊ တန္ခုိးအစြမ္းသတၱိလုိ႔လဲ ဘာသာျပန္လုိ႔ ရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ အခု ေရးမယ္႔ ကမၻာ႔ပါ၀ါမ်ားဆုိတာကေတာ႔ ကမၻာကုိ ႀသဇာအာဏာခ်ဲ႔ထြင္ျဖန္႔က်က္ႏုိင္ေစေသာ စြမ္းအားမ်ားလုိ႔ ဘာသာျပန္ရင္ နီးစပ္လိမ္႔မယ္ထင္ပါတယ္။
အားလုံးသိႀကတဲ႔အတုိင္းပဲ ဒီလုိပါ၀ါေတြအေႀကာင္းေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ႔ ေျပာမဆုံးေပါင္၊ ေတာသုံးေထာင္၊ တစ္ေထာင္႔တစ္ညပုံျပင္ေတြထက္ေတာင္ ရွည္ပါလိမ္႔မယ္။
အႀကမ္းဖ်င္း အနီးစပ္ဆုံးအတိတ္ကုိ ခဏ ျပန္လွန္မယ္ဆုိရင္ေတာ႔ စစ္ေအးတုိက္ပြဲ(cold war)အတြင္း ကမၻာ႔အင္အားႀကီးႏုိင္ငံမ်ားအျဖစ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဆုိဗီယက္ျပည္ေထာင္စုကုိ ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ ပညာရွင္ေတြကေတာ႔ bipolar ၀င္ရုိးႏွစ္ဖက္နဲ႔ ကမၻာႀကီးကုိ ထိန္းေက်ာင္းတယ္လုိ႔ ဆုိႀကပါတယ္။
ဒါေပမယ္႔ စစ္ေအးလြန္ကာလေတြမွာေတာ႔ ဆုိဗီယက္ျပည္ေထာင္စုဟာ ျပည္ေထာင္စုျပိဳကြဲျခင္းနဲ႔ အတူတူ အစိတ္စိတ္အျမႊာျမႊာျဖစ္သြားျပီးေနာက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ ျပိဳင္ဘက္မရွိ power အျဖစ္ က်န္ခဲ႔ျပီး ကမၻာကလည္း power balance မရွိေတာ႔ဘဲ unipolar ၀င္ရုိးတစ္ဖက္ထဲျဖစ္သြားခဲ႔တယ္လုိ႔ ပညာရွင္အခ်ိဳ႔က ဆုိႀကပါတယ္။
သုိ႔ေသာ္ ယေန႔အခ်ိန္မွာေတာ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ မဟာအင္အားႀကီးႏုိင္ငံအျဖစ္ေနႏုိင္ေနဆဲျဖစ္ေပမယ္႔ ကမၻာ႔ႏုိင္ငံအခ်ိဳ႔ဟာ အင္အားႀကီးႏုိင္ငံမ်ားအျဖစ္ ေပၚထြန္းလာေနျပီျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိႀကပါတယ္။
ဒီေတာ႔ ဘယ္လုိ စြမ္းအားပါ၀ါမ်ိဳးကုိ ပုိင္ဆုိင္တဲ႔ ႏုိင္ငံေတြကုိ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ပါသလဲ။
ပညာရွင္မ်ားရဲ႔ အလုိအရ ပါ၀ါကုိ ႏွစ္မ်ိဳးခြဲႏုိင္ပါတယ္တဲ႔။
hard power နဲ႔ soft power ပါ။
hard power ဆုိတာကေတာ႔ စစ္အင္အားနဲ႔ စီးပြားေရးအင္အားမ်ားကုိ ဆုိလုိျပီး soft power မွာေတာ႔ သံတမန္ေရးရာအတတ္ပညာ၊ ယဥ္ေက်းမႈအႏုပညာနဲ႔ သမုိင္းေႀကာင္းအစဥ္အလာတုိ႔ ပါ၀င္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
အရင္တုန္းက ကမၻာ႔အင္အားႀကီးႏုိင္ငံျဖစ္ဖုိ႔ hard power ပုိင္ဆုိင္ရင္ လုံေလာက္ႏုိင္ေပမယ္႔ အခုေတာ႔ မလုံေလာက္ေတာ႔ဘဲ hard powerေရာ၊ soft powerပါ ပုိင္ဆုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္လာျပီလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
Newsweekရဲ႔ 2004 issuesမွာေတာ႔ အဲဒီထက္ပုိျပီး ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာထားတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။
(၁) စစ္ေရးအင္အား (Military power)
(က) စစ္အသုံးစရိတ္ (military spending)
(ခ) ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ပိုင္ဆုိင္မႈ (nuclear warheads)
(ဂ) လက္နက္ထုတ္လုပ္တင္ပုိ႔ႏုိင္မႈ (weapons exports)
Military Spending
Rank Country In Billions
1.
United States $335.7
2. Japan 46.7
3. United
Kingdom 36.0
4. France 33.6
5. China 31.1
6. Germany 27.7
7. Saudi
Arabia 21.6
8. Italy 21.1
9. Iran 17.5
10. South Korea 13.5
Nuclear
Warheads
Rank Country Total
1.
United States 10,640
2. Russia 8,600
3. China 400
4. France 350
5. United
Kingdom 200
6. Israel 100200(est)
7. India 30-35 (est)
8. Pakista 24-48 (set)
9. North
Korea ?
10. Iran ?
Weapons
Exports
Rank Country In Billions
1.
Russia $5.9
2. United
States 3.9
3. France 1.6
4. China 0.8
5. Germany 0.7
6. United
Kingdom 0.7
7. Italy 0.5
8. Canada 0.3
9. Ukraine 0.3
10. Netherlands 0.3
(၂) စီးပြားေရးအင္အား (economic power)
(က) ျပည္တြင္းအသားတင္ထုတ္လုပ္မႈတန္ဖုိးစုစုေပါင္း (total GDP)
(ခ) ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ယွဥ္ျပိဳင္ႏုိင္စြမ္း (Competitiveness (WEF INDEX))
(ဂ) ပုိ႔ကုန္ပမာဏ (exports)
Total
GDP
Rank Country In Billions
1. United
States $10,082
2. China 6,000
3. Japan 3,550
4. India 2,660
5. Germany 2,184
6. France 1,540
7. United
Kingdom 1,520
8. Italy 1,438
9. Brazil 1,340
10. Russia 1,270
Competitiveness (WEF
INDEX)
Rank Country 2002-03 Rank
1. Finland 2
2. United
States 1
3. Sweden 6
4. Denmark 8
5. Germany 4
6. United
Kingdom 3
7. Switzerland 5
8. Singapore 9
9. Netherlands 7
10. France 15
Exports
Rank Country In Billions
1. United
States $731
2. Germany 608
3. Japan 384
4. China 313
5. France 308
6. United
Kingdom 286
7. Canada 261
8. Italy 259
9. Netherlands 222
10. Hong Kong 191
(၃) သဘာ၀အရင္းအျမစ္အင္အား (resource power)
(က) အရန္စြမ္းအင္ပမာဏ (oil reserves)
(ခ) ေရခ်ိဳေထာက္ပံ႔ႏုိင္မႈပမာဏ (fresh water supplies)
(ဂ) လယ္ယာစုိက္ပ်ိဳးေရးပုိ႔ကုန္ (agricultural exports)
Oil
Reserves
Rank Country Billions of
Barrels
1. Saudi
Arabia 261,8
2. Canada 180,0
3. Iraq 112,5
4. U.A.E 97,8
5. Kuwait 96,5
6. Iran 89,7
7. Venezuela 77,8
8. Russia 60,0
9. Libya 29,5
10. Nigeria 24,0
Freshwater Supplies
Rank Country CU.Meters PerCap
1. Iceland 294,34
2. Gabon 176,37
3. Papua N Guinea 154,61
4. Canada 84,51
5. NewZeland 79,81
6. Liberia 58,85
7. Norway 57,71
8. Congo 53,89
9. Bolivia 51,39
10. Peru 47,55
Agricultural Exports
Rank Country In Millions
1. United
States $42,826
2. France 24,262
3. Netherlands 19,780
4. Germany 13,842
5. United
Kingdom 11,613
6. Canada 10,107
7. Australia 9,824
8. Italy 9,446
9. Belgium 9,013
10. Spain 6,621
ဆက္ပါဦးမည္..... ေနာက္ထပ္ ၄မ်ိဳး က်န္ပါေသးတယ္...
မွတ္ခ်က္။ ။ Newsweek ရဲ႔ ၂၀၀၄ စစ္တမ္းကုိ အေျခခံထားတာမုိ႔ အခ်က္အလက္အခ်ိဳ႔ကုိ up to date လုပ္ဖုိ႔ လုိေနပါေသးတယ္။ ပါ၀ါေတြကုိ ဘယ္လုိခြဲေ၀သတ္မွတ္တယ္ဆုိတာ သိခ်င္တာ သက္သက္မုိ႔ အခ်က္အလက္ေတြကုိ အဓိကမထားဘဲ ေရးထားလုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။
အားလုံးကုိ ေလးစားစြာျဖင္႔
မင္းအရိပ္
ဖတ္သြားတယ္ေနာ္ ကိုမင္းအ၇ိပ္
ReplyDeleteဆက္ရန္ကို ေစာင္႔ေနတယ္ေနာ္..မင္း...:)
ReplyDelete